Dünyada 2018 böyle geçti (2)

ANKARA (AA) - Yılın ikinci çeyreğine Beşşar Esed rejiminin abluka altındaki Doğu Guta bölgesinde Duma ilçesine düzenlediği kimyasal silah saldırısı, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in'ın iki ülke sınırında yer alan Panmunjom Ateşkes Köyü'nde düzenledikleri tarihi zirve ve ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim'in görüşmesi damgasını vurdu.

Beşşar Esed rejiminin abluka altındaki Doğu Guta bölgesinde Duma ilçesine yaptığı zehirli gaz içerikli kimyasal silah saldırısında 78 sivil hayatını kaybetti. ABD yönetiminin, Suriye'den temin ettiği kan ve idrar örnekleri üzerinden Doğu Guta'da kimyasal silah kullanıldığından emin olduğu ve saldırının arkasında Suriye rejiminin bulunduğu kanaatine vardığı bildirildi. ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik kimyasal silah kullanan Beşşar Esed rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda illerindeki asker noktalar bombalandı.

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, iki ülke sınırında yer alan Panmunjom Ateşkes Köyü'nde bir araya geldi. Kuzey ve Güney Kore liderleri, zirve sonunda yayınladıkları ortak açıklamada Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan tamamen arındırılması ve mevcut ateşkesin kalıcı bir barış anlaşmasına dönüştürülmesi için görüşmelere başlama konusunda anlaşmaya varıldığını belirtti.

ABD'nin Tel Aviv'deki büyükelçiliği işgal altındaki Kudüs'e taşındı. İsrail askerlerinin, Gazze sınırında, ABD'nin Kudüs'te büyükelçilik açmasını protesto eden Filistinlilere ateş açması sonucu 65 kişi şehit oldu, 2 bin 770'ten fazla kişi yaralandı.

Güney Kore'de yolsuzluk ve yetkilerini kötüye kullanmaktan suçlu bulunan eski Devlet Başkanı Park Geun-hye, 24 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

ABD Başkanı Trump, ülkesinin İran'la nükleer anlaşmadan ayrılacağını ve 2015'te askıya alınan İran yaptırımlarının yeniden uygulanacağını açıkladı.

2018'in nisan, mayıs ve haziran aylarında şu önemli gelişmeler yaşandı:

NİSAN

2 Nisan

- Afganistan Hava Kuvvetlerinin, ülkenin kuzeyindeki Kunduz vilayetinde, Kur'an-ı Kerim'i ezberleyen hafızların icazet merasimine düzenlediği hava saldırısında 100’den fazla kişi öldü.

- Çin’in, Washington yönetiminin çelik ve alüminyum tarifelerine karşılık, ABD’den ithal edilen 128 ürüne yüzde 15 ila 25 vergi uygulayacağı bildirildi.

4 Nisan

- Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Beşşar Esed rejiminin Suriye'de iç savaşın başlamasından buna yana 214, Han Şeyhun katliamından sonra da 11 kez kimyasal silah saldırısı düzenlediğini duyurdu.

5 Nisan

- İran'da son bir yıl içinde çeşitli suçlardan hüküm giyen 390 kişinin idam edildiği bildirildi.

- Pekin yönetimi, ABD'nin Çin menşeli ürünlere yönelik gümrük tarifeleri nedeniyle Dünya Ticaret Örgütü'ne (DTÖ) başvurdu.

6 Nisan

- Suriye'deki Beşşar Esed rejimi, ablukadaki Doğu Guta'nın Duma ilçesinden tahliye sürecini durdurdu. Rejim ve destekçisi Rusya'nın yeniden başlattığı saldırılarda 25 sivil öldü.

- Güney Kore'de yolsuzluk ve yetkilerini kötüye kullanmaktan suçlu bulunan eski Devlet Başkanı Park Geun-hye'ye 24 yıl hapis cezası verildi.

7 Nisan

- Beşşar Esed rejiminin abluka altındaki Doğu Guta bölgesinde muhaliflerin kontrolündeki son nokta olan Duma ilçesine düzenlediği zehirli gaz içerikli kimyasal silah saldırısında 78 sivil hayatını kaybetti.

8 Nisan

- Fransa, Doğu Guta'daki kimyasal silah saldırı üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyini (BMGK) acil toplantıya çağırdı.

11 Nisan

- Azerbaycan'da yapılan cumhurbaşkanlığı seçimini mevcut Cumhurbaşkanı İlham Aliyev kazandı.

- Cezayir'in kuzeyindeki Blida kentinde bir askeri nakliye uçağının düşmesi sonucu 257 kişi öldü.

12 Nisan

- ABD yönetiminin, Suriye'den temin ettiği kan ve idrar örnekleri üzerinden Doğu Guta'da kimyasal silah kullanıldığından emin olduğu ve saldırının arkasında Suriye rejiminin bulunduğu kanaatine vardığı bildirildi.

13 Nisan

- Pakistan'da geçen yıl görevinden uzaklaştırılan eski Başbakan Navaz Şerif, ömür boyu siyasetten ve kamu görevlerinden men edildi.

14 Nisan

- ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik kimyasal silah kullanan Beşşar Esed rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda illerindeki asker noktalar bombalandı.

16 Nisan

- Suriye'den çekilme tartışmalarının sürdüğü ABD'de, Savunma Bakanlığının (Pentagon), 2019 bütçesinde Suriye'de PYD/PKK'nın da dahil olduğu 60 ila 65 bin kişilik bir gruba silah ve mühimmat talebinde bulunduğu ortaya çıktı.

19 Nisan

- Küba'da yeni Devlet Başkanı seçilen Miguel Mario Diaz-Canel Bermudez, ülkedeki yaklaşık 60 yıllık Castro dönemini resmen sona erdirdi. Ulusal Meclis, milletvekilleri tarafından Raul Castro'nun yerine tek aday olarak gösterilen Diaz-Canel'in Devlet Başkanı olarak onaylandığını duyurdu.

21 Nisan

- Kuzey Kore, Seul ve Washington yönetimleriyle yapacağı zirvelerden önce nükleer ve kıtalar arası balistik füze denemelerini durduracağını duyurdu.

23 Nisan

- Ermenistan Başbakanı Serj Sarkisyan, başbakan seçilmesinden sonra başlayan protestolar nedeniyle istifa ettiğini açıkladı.

25 Nisan

- Endonezya'nın Açe eyaletindeki kaçak petrol kuyusunda meydana gelen patlamada 18 kişi hayatını kaybetti.

26 Nisan

- ABD Senatosu, Başkan Donald Trump'ın Dışişleri Bakanlığına aday gösterdiği eski Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) Direktörü Mike Pompeo'nun bu göreve getirilmesini onayladı.

27 Nisan

- Kuzey Kore lideri Kim Jong-un ile Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in, iki ülke sınırında yer alan Panmunjom Ateşkes Köyü'nde bir araya geldi.

30 Nisan

- İsrail Parlamentosu Knesset, Başbakan Binyamin Netanyahu'ya, savunma bakanının onayını aldıktan sonra savaş ilan etme yetkisi veren yasa tasarısını onadı.

MAYIS

2 Mayıs

- İspanya'nın kuzeyi ile Fransa'nın güneyinde bağımsız bir devlet kurmak için mücadele veren Bask Yurdu ve Özgürlük (ETA) örgütü, kendini tamamen feshettiğini açıkladı.

3 Mayıs

- Hindistan'ın kuzeyinde etkili kum fırtınasında en az 125 kişi hayatını kaybetti.

4 Mayıs

- ABD'nin Hawaii eyaletindeki Kilauea Yanardağı'nın faaliyete geçerek lav ve duman püskürtmesinin ardından bölgeden binlerce kişi tahliye edilirken ada 6,9 büyüklüğünde depremle sarsıldı.

6 Mayıs

- Batı Afrika ülkesi Nijerya'nın kuzeybatısında düzenlenen silahlı saldırıda en az 45 sivil yaşamını yitirdi.

8 Mayıs

- Ermenistan’da muhalif hareketin lideri Nikol Paşinyan, parlamentoda yapılan ikinci tur oylamada başbakan seçildi.

- ABD Başkanı Donald Trump, ülkesinin İran'la nükleer anlaşmadan ayrılacağını ve 2015'te askıya alınan İran yaptırımlarının yeniden uygulanacağını açıkladı.

- Rusya Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekilme kararını “derin hayal kırıklığı” olarak nitelendirdi.

9 Mayıs

- Malezya'da yapılan genel seçimde eski Başbakan Mahathir Muhammed öncülüğündeki ittifak birinci çıkarak mecliste çoğunluğa ulaştı.

10 Mayıs

- İsrail ordusundan yapılan yazılı açıklamada, İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Kudüs Gücü'nün Suriye'den İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri'ndeki üslere doğru yirmi kadar roket attığı belirtildi.

- Malezya'da yapılan genel seçimden birinci çıkan Halkın Umudu (Harapan Rakyat) ittifakının lideri Mahathir Muhammed, yemin ederek başbakanlık görevine resmen başladı.

12 Mayıs

- Irak’ta yapılan genel seçimlerde, Şii lider Mukteda es-Sadr'ın desteklediği koalisyon birinci çıktı.

13 Mayıs

- Endonezya'nın Surabaya kentindeki üç kiliseye düzenlenen bombalı saldırılarda 13 kişi öldü, 41 kişi yaralandı. Saldırıyı DEAŞ üstlendi.

14 Mayıs

- ABD'nin Tel Aviv'deki büyükelçiliği düzenlenen törenle işgal altındaki Kudüs'e taşındı.

- İsrail askerlerinin, Gazze sınırında, ABD'nin Kudüs'te büyükelçilik açmasını protesto eden Filistinlilere ateş açması sonucu 65 kişi şehit oldu, 3 binden fazla kişi yaralandı.

16 Mayıs

- Malezya'da 2015'ten bu yana hapiste bulunan muhalefet lideri Enver İbrahim, kraliyet affıyla serbest bırakıldı.

- ABD'nin ardından Orta Amerika ülkesi Guatemala da büyükelçiliğini Tel Aviv'den Kudüs'e taşıdı.

- ABD'deki İran yaptırımları davasında suçlu bulunan eski Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, davaya bakan Yargıç Richard Berman'ın açıkladığı karara göre 32 ay hapis cezası aldı.

17 Mayıs

- ABD Başkanı Donald Trump'ın CIA Direktörlüğüne aday gösterdiği, "işkenceci" geçmişiyle tartışılan Gina Haspel, Senatodan onay alarak CIA'in ilk kadın direktörü oldu.

18 Mayıs

- Malezya polisi, "1Malaysia Development Bhd (1MDB)" yolsuzluk soruşturmasında adı geçen eski Başbakan Necip Rezak'ın 3 apartman dairesinde yaptığı aramalarda içinde para, mücevher ve lüks eşyaların bulunduğu 284 kutuya el koydu.

- Papa Franciscus ile Şili kilisesinde çocuklara yönelik cinsel istismar skandalını görüşmek üzere Vatikan'a gelen Şilili piskoposlar, toplantıların sona ermesiyle Papa'ya toplu istifa dilekçesi verdi.

- ABD'nin Teksas eyaletinin Santa Fe kentinde bir lisede düzenlenen silahlı saldırıda çoğunluğu öğrenci 10 kişi öldü, 10 kişi de yaralandı.

- Küba'nın başkenti Havana'dan Holguin kentine gitmek üzere havalanan ve 104 yolcu ile 9 mürettebat taşıyan uçağın, Jose Marti Uluslararası Havalimanı'ndan kalktıktan kısa bir süre sonra düşmesi sonucu 110 kişi öldü, 3 kişi yaralı kurtuldu.

19 Mayıs

- İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in torunu ve tahtın 6. sıradaki varisi Prens Harry, Amerikalı oyuncu Meghan Markle ile evlendi.

20 Mayıs

- Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ülkesindeki devlet başkanlığı seçimlerini ilk turda kazanarak yeniden seçildi.

21 Mayıs

- Fransız bilim insanları, 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın lideri Adolf Hitler'in 1945'te öldüğünü kesin olarak kanıtladıklarını ileri sürdü.

- ABD ve Guatemala'nın ardından Güney Amerika ülkesi Paraguay da Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıdı.

23 Mayıs

- Yunanistan'da Danıştay, 15 Temmuz darbe girişimi sonrası ülkeye kaçan darbecilere iltica hakkı verilmesine hükmetti.

24 Mayıs

- Uluslararası Suçları Araştırma Ekibi, 2014'te Ukrayna'da düşürülen Malezya Havayolları MH17'nin Rus ordusuna ait bir füze tarafından vurulduğunu tespit etti. Rusya Savunma Bakanlığı, soruşturma grubunun açıklamasını yalanladı.

- Kuzey Kore nükleer deneme sahasını patlayıcılarla imha etmeye başladı. Nükleer Araştırma Enstitüsü, Punggye-ri'deki tüm tünellerin imha edildiğini ve girişlerinin kapatıldığını duyurdu.

26 Mayıs

- Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jae-in ve Kuzey Kore lideri Kim Jong-un, iki ülke sınırında yer alan Panmunjom Ateşkes Köyü'nde tekrar bir araya geldi.

28 Mayıs

- Avrupa Birliği (AB), Beşşar Esed rejimine uyguladığı yaptırımları bir yıl daha uzatma kararı aldı.

30 Mayıs

- İran'da Meclis Başkanlığına yeniden Ali Laricani seçildi.

31 Mayıs

- Filipinler'de Kongre, Müslüman nüfusun yoğun yaşadığı Mindanao eyaleti ve çevresindeki adalara özerklik tanınmasını öngören Bangsamoro Temel Yasa Tasarısı'nı onayladı.

HAZİRAN

1 Haziran

- İspanya'da ana muhalefet partisinin verdiği gensorunun kabul edilmesiyle Mariano Rajoy hükümeti düştü. Yeni başbakan İspanya Sosyalist İşçi Partisi (PSOE) lideri Pedro Sanchez oldu.

3 Haziran

- Guatemala'da Fuego Yanardağı patladı. Patlamalar nedeniyle 194 kişi öldü, 234 kişi kayboldu. Afetten toplam 1,7 milyon kişi etkilendi. Patlamalar ve püsküren lavlar El Rodeo köyünü yok etti.

4 Haziran

- Suudi Arabistan'da kadınlar sürücü ehliyeti almaya başladı.

5 Haziran

- Hawaii'de son bir ayda 9 bin 900 deprem meydana geldiği bildirildi.

7 Haziran

- Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani, Taliban örgütüne karşı yürütülen savaşta geçici ateşkes ilan ettiklerini bildirdi.

9 Haziran

- Afganistan'da Taliban örgütü, tarihinde ilk kez Ramazan Bayramı için 3 günlük ateşkes ilan ettiğini duyurdu.

11 Haziran

- Alman hükümeti, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimindeki rolünü ilk kez net ifadelerle vurguladı. Almanya Dışişleri Bakanlığı, “Elimizdeki tüm bilgiler ışığında, Gülen hareketi üyelerinin, Türkiye’deki darbe girişimine katılmış olduklarını dışlayamayız.” açıklamasını yaptı.

12 Haziran

- ABD Başkanı Donald Trump ile Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'u ilk kez bir araya getiren tarihi zirve Singapur'da yapıldı.

13 Haziran

- Gürcistan Başbakanı Giorgi Kvirikaşvili görevinden istifa etti.

15 Haziran

- Afganistan, Pakistan Talibanı lideri Molla Fazlullah'ın ülkenin kuzeydoğusundaki Kunar vilayetinde ABD'nin insansız hava aracıyla düzenlediği saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

- ABD Başkanı Donald Trump, Çin’den ithal edilen teknolojik ürünlere 50 milyar dolarlık gümrük vergisi uygulanması kararını onayladı.

17 Haziran

- Yunanistan ve Makedonya arasında çeyrek asrı aşkın süredir devam eden "isim sorununun" çözümüne yönelik tarihi anlaşma imzalandı. Anlaşma, Makedonya'nın isminin "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" anlamına gelen "Republika Severna Makedonija" olarak değiştirilmesini ve ülkenin AB ve NATO üyeliklerine yönelik Yunanistan'ın vetosunun kaldırılmasını öngörüyor.

18 Haziran

- ABD Başkanı Donald Trump, Çin'e daha önce açıkladığı tarifelere misillemeyle karşılık vermesi nedeniyle 200 milyar dolarlık daha gümrük vergisi uygulanması talimatını verdi.

30 Haziran

- Abluka altındaki Gazze sınırında, 30 Mart'tan bu yana devam eden "Büyük Dönüş Yürüyüşü" gösterilerinde, İsrail askerleri 135 Filistinliyi şehit etti. Gösterilerde 15 binden fazla Filistinli yaralandı.